دستگاههای بافندگی

تحول و تکامل دستگاهای با فندگی

بافندگی پارچه از صنایع دستی کهن ایران به شمار می رود و منبع  وماخذی که بتواند راه گشای شناخت ابزار کار و و دستگاهای بافندگی مردم دوران های مختلف باشد در دست نیست ولی آنچه که قطعی به نظر می رسد این است که ماشین های بافندگی از زمان به وجود آمدن  اولین دستگاه بافندگی دستی تا تبدیل آن به ماشین های عظیم خودکار دوره ی تکمیلی قابل ملاحظه ای را پشت سر گذاشته اید مطالعات نشان می دهند که روش  کار ماشین های جدید شبیه به کار دستگاههای بافندگیث را ایجاد کرد که این سطح از بافت دو دسته نخ عمود بر هم تشکیل می شود سری اول نخ هایی است که در جهت طول پارچه قرار می گیرند و به آن ها نخ تار می گویند سری دوم نخ هایی است که در جهت عرض پارچه قرار می گیرند و به آن ها نخ پود می گویند

در تاریخ پارچه بافی ایران دستگاههای بافندگی متنوعی به چشم می خورد از دستگاه بافندگی افقی و زمینی عشایر که تاریخ استفاده آ؛ن به هزاره ی رسوم قبل از میلاد می رسد تا دستگاههای مرکب چند ورودی و بالاخره دستگاه کششی که پیش در آمد دستگاه ژاکارد ارو پاییان است اولین مدرک مهم بافندگی در ایران مربوط به هزاره ی هفتم و ششم قبل از میلاد در تپه علی کش در دهلران است که به صورت اثر بافت حصیر و سبد بر روی مکان های مسکونی بر جا مانده است اولین اثر مهم مربوط به نخ های بافته شده در هزارهی پنجم قبل از میلاد از تپه ی یحی در کرمان به دست آمده است بنابراین در هزاره ی پنجم روستا نشینان ایران قادر بودند که با استفاده از پشم و ریسندگی و دارهای زمینی پارچه ببا فند

قدیمی  ترین دستگاه بافندگی شناخته شده متعلق به کشور مصر است که به صورت افقی یا زمینی بود و تصویر آن روی ظرف مصری ما قبل تاریخ دیده می شود در نقاشی های معبدی از سلسه دوازدهم به بعد نقش دستگاه عمودی یا ایستاده نیز دیده می شود در این دستگاه نخ های تار در یک چهار چوب افقی کاملا کشیده قرار می گرفتند و نخ پود از لابه لای نخ های تار عبور داده می شدت

اولین روش تولید پارچه عبارت بود از آویختن نخ های  تار از یک چوب افقی و کند سپس نخ های پود از میان نخ هایب تار عبور داده می شد در دستگاههای بعدی نخ های تار به دور یک چهار چوب افقیپیچیده می شدند و تحت کشش قرار می گرفتند و نخ پود از لابه لای نخ های تار عبور داده می شد  با این دستگاه پارچه با طول کوتاه بافته می شد به منظور رفع این مشکل در قرون بعد نخ تار روی غلتکی پیچیده شد ودر دستگاه بافندگی دستی قرار گرفت و با نخ پود بافته شد تا اواسط قرن نوزدهم میلادی این دستگاه برای بافتن پارچه استفاده می شد اولین تحول در فناوری دستگاههای بافندگی را جان کی در ۱۷۳۳میلادی به وجود آورد اختراع او که روش  پرتاب سریع ماکو بود سرعت بافندگی را بالا برد در سال ۱۷۸۵میلادی ادموند کارت رایت دستگاه مکانیکی بافندگی را ابداع کرد و هم زمان با استفاده  از انرژی بخار دستگاههای بافندگی با نیروی بخار به حرکت در آمدند

برگرفته از کتاب تاریخ پوشاک و نساجی فریده طالب پور