طراح لباس: به هنرمندانی در عرصه پوشاک که با طرح‌های ابداعی‌شان تاثیر به‌سزایی در صنعت مد در یک دوره خاص زمانی بگذارند، «طراح لباس» گفته می‌شود.
طراحی لباس: حوزه ای است که در چند دهه اخیر پیشرفت زیادی داشته است. در دوره های پیشین افراد به ایجاد نوآوری در لباس های خود اهمیتی نمی دادند. حتی علاقه مندان به این کار هم تصور نمی کردند که می توان آن را به صورت حرفه ای انجام داد. از این رو قدمت حوزه های طراحی داخلی و طراحی لباس به عنوان حرفه های رسمی چندان طولانی نیست.
تاریخچه رسمی طراحی لباس به ابتدای قرن نوزدهم زمانی که طراحان به طراحی لباس برای مجالس اشرافی می پرداختند بر می گردد. در آغاز تنها ثروتمندان از عهده هزینه این طراحان بر می آمدند. چارلز فردریک ورس، اولین مزون لباس را در پاریس برگزار کرد و مردم را تحت تاثیر طرح های خود قرار داد. از آن پس مزون لباس او مزون ورس نامیده می شد. پائول پوارت، طراح دیگری بود که باعث به وجود آمدن تغییراتی در شیوه های طراحی لباس در پاریس شد. او شیوه های کلاسیک را با شیوه های جدید در هم آمیخت و لباس هایی با طرح های جدید عرضه کرد. از این رو در اوایل قرن نوزدهم، پاریس به مرکز طراحی لباس تبدیل شد و کشورهای دیگری چون بریتانیا به طراحان پاریسی وابسته بودند. درطول قرن بیستم طراحان آمریکایی به کار طراحی لباس روی آوردند. کلوین کلین و رالف لارن از این جمله اند. طراحان آمریکایی عمدتا به طراحی لباس برای نسل جوان می پرداختند. این طراحان به طراحی لباس های ورزشی نیز روی آوردند. در حال حاضر طراحی لباس به دو روش انجام می شود. روش اول روش هات کوتر (Haute Couture) نام دارد. در این روش طراحی لباس بنابر تقاصای شخص مشتری و اتفاق نظر در مورد الگوی لباس انجام می شود. از طرف دیگر در روش دوم از لباس های از پیش تهیه شده ای که برای عموم مردم تولید می شوند، استفاده می شود. در این حالت شخص از میان طرح های مختلف لباسی را که با شخصیت خود متناسب می یابد، انتخاب می کند. قیمت لباس هایی که به هریک از این دو روش تهیه می شوند، متناسب با خریداران این برند ها متغیر است. تا سال 1950 طراحی لباس به روش هات کوتر (Haute Couture) انجام می شد. در آن زمان طراحان لباس برای هر شخص به طور اختصاصی به طراحی لباس می پرداختند. پارچه هایی که برای این منظور به کار گرفته می شد، گران قیمت تر از پارچه های معمول بودند و با دقت فراوان دوخته می شدند.
در حال حاضر همه رسانه ها علاقه مندند که این روش همچنان ادامه یابد. لباس های از پیش تهیه شده برای عموم مردم تولید می شوند، با این وجود به تعداد کمتری تولید می شوند وعمدتا در هفته های مد به بازار عرضه می شوند. ایالت ها و شهرهای مختلف قاره های مختلف، قطب های طراحی لباس هستند و مدهای امروزی از همین شهر ها و ایالت ها پدیدار می شوند. به عنوان مثال، در آمریکا، شهر نیویورک قطب طراحی لباس است. از دیگر مناطقی در آمریکا که طراحان لباس مشهوری دارد می توان شهرهای لس آنجلس، سانفرانسیسکو و میامی را نام برد. لندن، قطب طراحی لباس در بریتانیا است. اگرچه صنعت طراحی لباس لندن سرعت بالایی نداشته است، اما در حال حاضر با ترکیب طرح های سنتی و روش های جدید به ایده های غیرمتداول و نو روی آورده است. طراحی لباس در فرانسه بیشترین قدمت را دارد. آنها با افزودن تزئینات جذاب به لباس ها به ارزش آن ها می افزایند. مراکز طراحی لباس در ایتالیا عبارتند از میلان و فلورانس. اگر به دنبال لباس هایی با پارچه های گرانبها هستید بهترین انتخاب برای شما شهر توکیو در ژاپن است. در حال حاضر طراحان لباس در طرح های خود از مواد اولیه متنوعی استفاده می کنند. لباس های زنانه و مردانه بسیار متنوعی از انواع پارچه ها موجود است. در این طرح ها قیطان دوزی، رشته دوزی و منجوق دوزی نیز یافت می شود. به طور کلی در حال حاضرهر طرحی به هر میزانی و از هر جنس پارچه ای را در بازار می توان یافت. این امرنشان می دهد که چگونه با رواج طراحی لباس در میان عموم مردم، دسترسی همگان به آن آسان شده است.
اصول استفاده از رنگ ها در طراحی لباس
چشم نوازتر شوید:
انتخاب رنگ های مناسب برای لباس چیزی فراتر از سلیقه شخصی است. ممکن است متخصص طراحی لباس، ترکیب نارنجی و فیروزه ای را برای لباس بپسندد ولی پسند دیگران احتمالا چیزی دیگر است. چون متخصص طراحی لباس با آشنایی از رنگ ها، رنگ هایی را کنار هم می چیند که با هم هماهنگ باشند. هماهنگی در رنگ لباس هایی که انتخاب می کنید مانند هماهنگی در نت های موسیقی است. همان طور که هماهنگی در نت های موسیقی می تواند آهنگی گوش نواز بیافریند، هماهنگی در رنگ بندی لباس می تواند شما را چشم نوازتر نشان دهد.
از دایره رنگ کمک بگیرید:
دایره رنگ، دایره مشهوری است که رنگ ها در آن با اصول ویژه ای چیده شده اند. اگر شما اصول استفاده از این دایره رنگ را در طراحی لباس یاد بگیرید می توانید لباس هایتان را با استفاده از الگوهایی که این دایره رنگ در اختیارتان قرار می دهد، ست کنید و جذاب تر به نظر بیایید. رنگ های مشابه: در جهت عقربه های ساعت رنگ های مشابه در کنار هم قرار می گیرند. برای مثال، قرمز و نارنجی و یا زرد و سبز روشن و یا سبز سیر و یشمی، شما می توانید این ترکیبات را برای لباس هایتان انتخاب کنید و بسیار برازنده تر به نظر بیایید.
رنگ های متضاد:
میان هر رنگ و رنگ متضاد آن سه رنگ فاصله است. برای مثال، قرمز و سبز سیر یا نارنجی و یشمی، یا سبز روشن و بنفش. رنگ های متضاد شما را پررنگ تر به نظر می رسانند و قدرت رنگ های لباس هایتان را بیشتر نشان می دهد. می توانید رنگ روسری و مانتو و یا بلوز و دامن تان را متضاد انتخاب کنید. رنگ های مکمل: چنین رنگ هایی در دایره رنگ درست در مقابل هم قرار می گیرند مانند قرمز و سبز، نارنجی و آبی و یا زرد و بنفش روشن یا سبز روشن و بنفش سیر.
رنگ های گرم و سرد روشن یا تیره: بسیار عالی است که شما از ترکیب رنگ ها در طراحی لباس تان استفاده کنید. انتخاب رنگ های گرم و یا سرد، زنده یا کدر و مرده و یا روشن و یا تیره می تواند چهره شما را در لباس تان بسیار متفاوت جلوه دهد،
رنگ های گرم و سرد : قرمز، نارنجی، زرد، صورتی، قهوه ای را رنگ های گرم می دانند. این رنگ ها در لباس توجه برانگیزند. رنگ گرم خودنما است و احساسات را برمی انگیزد. ترکیب رنگ های گرم در کنار هم در سر تا پای شما، شما را جسور و غنی و زنده جلوه می دهد. پوشیدن این رنگ ها را به دختر خانم های جوان در مهمانی های دخترانه پیشنهاد می کنیم. برعکس طیف سبز تا بنفش که شامل آبی و سایه خاکستری است، رنگ های سردند. مجموعه ای از رنگ های سرد احساس منفی را منتقل می کند ولی همیشه هم این طور نیست. مجموعه ای از رنگ های سبز و آبی گاه احساس پاکیزگی را تداعی می کند.
رنگ های زنده و مرده : اگر شما گروهی از رنگ های زنده را چه گرم و چه سرد در کنار هم به کار ببرید، مانند این است که عده ای آدم جدی در محفلی همه با هم و درباره مطلب واحدی جر و بحث می کنند. کاربرد این رنگ ها در لباس بچه ها سلامت و شادابی آنها را نشان می دهد. رنگ های مرده را حتما در کنار یک رنگ زنده به کار ببرید تا تاثیر مطمئن تری بگذارند.
رنگ های روشن و رنگ های تیره: رنگ های ملایم در طراحی لباس خانم ها، شخصیت ملایم تری را نشان می دهند. برعکس رنگ های روشن، رنگ های تیره مانند قرمز تیره، ارغوانی تیره، سبز تیره، آبی تیره، احساسی از بزرگی و قدرت را منتقل می کند که مناسب پوشاک مردانه و لباس های رسمی است.
● استفاده از رنگ ها در طراحی لباس خیلی ها چون رنگ ویژه ای را دوست دارند بیشتر لباس ها یشان را در آن مایه انتخاب می کنند ولی بد نیست اثر هر یک از رنگ ها را بشناسید، شاید نظرتان این بار که به خرید رفتید درباره رنگ لباس هایی که می خرید تغییر کرد.
قرمز: قرمز رنگ پر شور و نشاطی است. رنگ قلب و زبانه های آتش. قرمز نگاه را به طرف خود می کشاند. استفاده از رنگ قرمز برای پیراهن و رنگ سفید برای دامن شما را با نشاط تر و زنده تر جلوه می دهد. قرمز رنگ جوانی است و نوجوانان و جوانان می توانند لباس ها و حتی کفش و کیف خود را در این مایه برگزینند. ز
رد: زرد رنگ اخطار است ولی نشانه توجه و شادمانی نیز هست. رنگ آفتاب و گل نرگس. فراموش نکنید اگر لباس هایی به رنگ زرد و خیلی درخشنده انتخاب می کنید، موجب خستگی چشم می شود. رنگ های لیمویی بهتر از رنگ زرد برای لباس جلوه دارند. اگر شما روسری زرد را انتخاب کرده اید، می توانید آن را با مانتویی مشکی ست کنید تا زیباتر شود.
سبز: سبز رنگ آرامش و درختان است. سبز بهار و طراوت را در ذهن تداعی می کند. شما می توانید گردنبندهای سبز را با کیف و یا کفش در این مایه ست کنید و بدرخشید. آبی: آبی رنگ آسمان و دریاست. لباس های آبی هم مانند لباس های سبز آرامش را القاء می کنند. اگر شما یک پیراهن یا روسری آبی روشن بپوشید، جوان و پرانرژی به نظر می آیید، به همین دلیل است که از این رنگ در طراحی لباس های ورزشی زیاد استفاده می شود. آبی سیر نشانه وقار است بنابراین گوشواره ها و گردنبندهایی از این رنگ شما را سنگین تر جلوه می دهد. آبی نشانه نظافت و پاکیزگی نیز هست، به همین دلیل است که بسیاری از دندانپزشکان و کادر بهداشتی از این رنگ در لباس هایشان استفاده می کنند.
بنفش: بنفش رنگ دلفریبی است که از دیرباز رنگ ملکه ها بوده است. بنفش ملایم در لباس های مهمانی و یا به عنوان روسری شما را رازگونه و جذاب نشان خواهد داد.
قهوه ای: قهوه ای رنگ رسمی به شما می رود، به ویژه اگر اشیا و لباس های چرمی را در رنگ اصلی خود که قهوه ای است برگزینید، بسیار شیک و رسمی به نظر خواهید رسید. رنگ قهوه ای برای محل کار و مکان های رسمی عالی است.
سفید: سفید سمبل پاکی و بی گناهی و صلح است. قدرت سفید را به عنوان یک رنگ کمکی دست کم نگیرید. آقایان اگر یک شلوار سفید و خانم ها اگر یک مانتو سفید در کمد لباس شان داشته باشند می توانند به راحتی آن را با هر پیراهن و روسری ست کنند.
سیاه: سیاه رنگ شب و عزاست. ظاهر وزین رنگ سیاه آن را محبوب هنرپیشه ها و سیاستمداران ساخته است. اگر میل دارید که در یک مهمانی رسمی تر و به نظر بیایید، لباس هایی بپوشید که از رنگ سیاه در آن استفاده شده است. رنگ سیاه شما را لاغر تر نشان می دهد.
طراحی مد (به انگلیسی: Fashion Design) هنر استفاده از طراحی، زیبایی شناسی(حسّیک) و یا زیبایی طبیعی برای خلق پوشاک و زیورآلاتاست، طراحی مد متاثر از عرض‌های جغرافیایی، فرهنگ‌ها و جوامع مختلف بوده و به اندازهٔ همین تفاوت‌ها دارای تنوع بالایی است. طراحان مد به طرق متفاوتی در بخش‌های طراحی پوشاک و زیورآلات کار می‌کنند، بعضی به تنهایی و بعضی به عنوان بخشی از یک گروه به این حرفه مشغول هستند. آنها با تلاش برای طراحی لباس‌های زیبا و باب طبع جامعه سعی در ارضاء تمایل مصرف کنندگان دارند. به دلیل اینکه طراحی و ارائهٔ لباس‌های جدیدی که مورد پسند عموم قرار بگیرند فرآیندی زمان بر است، متخصصین این حرفه در عین حال باید بتوانند به طور دقیق زمان تغییر سلیقهٔ مصرف کننده را پیش بینی کنند. مد و رسانهٔ آن که پوشاک است نمادی از وضعیت اجتماعی و اقتصادی جوامع هستند.
طراحان مد تلاش می‌کنند تا لباسی که طراحی می‌کنند تابعی از زیبایی و دل انگیزی باشد، آنها باید در نظر داشته باشند که هر نوع لباسی چه مخاطبی دارد و همچنین در چه موقعیتی پوشیده می‌شود. آنها برای انجام این مهم محدوده‌ای وسیع از مواد و ترکیبات آن و همچنین طیف گسترده‌ای از رنگها، الگوها و سبک‌ها را در اختیار دارند. با وجود اینکه لباس‌های روز و معمولی بیشترین میزان لباس‌های مصرفی را تشکیل می‌دهند و در محدودهٔ سبک‌های قراردادی متداول و مرسوم قرار دارند، لباس‌های رسمی و لباس‌های شب که برای مراسم خاص و مهمانی‌ها استفاده می‌شوند نیز مطلوب هستند و مخاطبان خاص خود را دارند.
برخی از لباس‌ها به طور خاص برای یک شخص ساخته می‌شوند. دوخت سفارشی (به فرانسوی: Haute couture) یا خیاطی قراردادی از جمله روش‌هایی هستند که برای این منظور به کار می‌روند. با این وجود امروزه پوشاک بیشتر برای بازار انبوه، به خصوص لباس‌های روز و معمولی طراحی می‌شوند.
طراحی مد آمریکا
اکثر خانه‌های مد آمریکایی در نیویورک قرار دارند، اگرچه تعداد قابل توجهی خانهٔ مد در لس آنجلس نیز وجود دارد که شامل درصد بالایی از پوشاک مد برتر، شیک و لوکس هستند که در واقع در داخل آمریکا تولید می‌شوند. همچنین در نقاط دیگری از آمریکا همچون میامی، شیکاگو، دالاس و به ویژه سانفرانسیسکو صنایع رو به رشدی وجود دارد.
سبک طراحی مد آمریکایی تحت سلطهٔ لباس‌های شهری، غیررسمی و معمولی است که منعکس کنندهٔ شیوهٔ زندگی ورزشی، آگاه به بهداشت و سلامت شهرنشینان آمریکایی است. کلیر مک کاردل (بهانگلیسی: Claire McCardell) یک طراح معروف آمریکایی بود که در تعیین گرایش مد متاثر از لباس‌های ورزشی روزانه در دههٔ چهل و پنچاه میلادی نقش به سزایی داشت و در دهه‌های اخیر بسیاری از طرح‌های او دوباره احیا شده‌اند.
طراحی مد انگلستان
لندن مدت بسیار مدیدی است که بزرگترین سرمایهٔ صنعت مد بریتانیاست و دارای طیف گسترده‌ای از طرح‌های خارجی است که با سبک‌های مدرن بریتانیایی ادغام شده‌اند. طراحی معمول انگلیسی بسیار شیک است اما در عین حال اخیراً ابتکار و نوآوری‌ها بسیار غیر متعارف شده‌اند و سبک سنتی تبدیل به ترکیبی با تکنیک‌های مدرن شده است. در صنعت مد و طراحی لباس بریتانیا، سبک‌های قدیمی و ماندگار که هنوز هم پرطرفدار هستند نقش بسیار پررنگی بازی می‌کنند. متخصصین مد انگلستان با تلفیق و تطبیق مدهای قدیمی و جدید باعث شده‌اند سبک بریتانیایی منحصر به فرد و دارای زیبایی بوهمیایی باشد به طوری که بسیاری از مراکز مد دیگر سعی در تقلید از سبک بریتانیایی دارند.
مد ایرلندی(طراحی و سبک) نیز به شدت از روند مد بریتانیا تاثیر گرفته است. مارک‌ها و طراحان معروف بریتانیا شامل بربری(به انگلیسی: Burberry)، الکساندر مک کوئین (به انگلیسی: Alexander McQueen)، مالبری (به انگلیسی: Mulberry)، استلا مک کارتنی(به انگلیسی: Stella McCartney) و ویوین وست وود(به انگلیسی: Vivienne Westwood) است.[۱۸]
طراحی مد فرانسه
اکثر خانه‌های مد فرانسوی در پاریس واقع شده‌اند که پایتخت مد این کشور نیز می‌باشد. به طور سنتی مد فرانسوی شیک، مطابق مد روز، زیبا، باشکوه، دلفریب و همراه با زیورآلات شیک (به انگلیسی: Chic) شناخته می‌شود، اگرچه دیده بان جهانی زبان (به انگلیسی: Global Language Monitor) به مد فرانسوی رتبهٔ سوم را در رسانه‌ها اختصاص داده شده، این رتبه به این معناست که مد فرانسوی در سطح بین المللی بعد از میلان و نیویورک(دو کشور اول لیست) بیش از هر کشور دیگری تحسین برانگیز است.
طراحی مد ایتالیا
میلان پایتخت اصلی مد ایتالیا است. بسیاری از طراحان مد سابق ایتالیا در رم هستند، با این حال میلان و فلورانس پایتخت‌های فعلی مد این کشور بوده و محل برگزاری نمایشگاه‌های مد و مجموعه‌های لباس هستند. سبک طراحی ایتالیایی نمایانگر ظرافت و شکوه لباس‌های عادی است که با پارچه‌های مجلل و ارزنده و دوخت با کیفیت درست شده‌اند.
طراحی مد سوئیس
بسیاری از خانه‌های مد سوئیس در زوریخ واقع شده‌اند.[۱۹] نگاه و سبک طراحان سوئیسی در مد تا حد زیادی متاثر از باشگاه‌های رقص است، طراحی سوئیسی شامل لباس‌های معمولی اما ظریف، شیک و مجلل با دخالت محسوس هارمونی است.
طراحی مد ژاپن
اغلب خانه‌های مد ژاپنی در توکیو هستند. لباس‌های سبک ژاپنی شل و گشاد و بدون ساختارند که ناشی از برش‌های پیچیده است. پارچه‌ها معمولا به رنگ‌های تیره و سایه دار متمایل هستند و جنس الیاف لطیف بوده و دارای بافت طرح دار هستند.
یوجی یاماموتو: Yohji Yamamoto)، کنزو(: Kenzo) و ایسی میاکی (: Issey Miyake) از طراحان مطرح ژاپنی هستند، از دیگر مشاهیر مد ژاپنی می‌توان به ری کاواکوبو: Rei Kawakubo) اشاره کرد که طراح مارک کوم دی گاروسن: Comme des Garçons) است و همچنین مبتکر روش جدیدی در برش پارچه که با روش نوآورانه‌ای که مادلین ویونه: Madeleine Vionnet) در سال ۱۹۳۰ میلادی ابداع کرد قابل مقایسه است.
طراحی مد شوروی
مد در اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی تا حد زیادی دنباله رو گرایش‌های مد در دنیای غرب بود. با این حال، این گرایش‌ها همواره توسط ایدئولوژی دولت سوسیالیستی تعدیل شده و متاثر از آن بود. علاوه بر این کمبود کالاهای مصرفیConsumer goods بدان معنی بود که عموم مردم به مدهای از پیش آماده شده به راحتی دسترسی نداشتند.
سیاست اقتصادی جدید دههٔ ۱۹۲۰
سیاست اقتصادی جدید این دوره جوازی بود برای تجارت خصوصی و باعث شد مدهای غربی به اتحاد جماهیر شوروی راه پیدا کنند.[۲۰] با این حال، ایدئولوژی بلشویکی مصرف مد غربی را به عنوان یک عمل فی نفسه سرمایه داری، نامشروع می‌پنداشت و با آن مخالف بود زیرا سیستم مد غربی بر وضعیت اقتصادی مردم و تفاوتهای جنسیتی تاکیید داشت.[۲۱]
در اوایل دههٔ ۱۹۲۰ مجله‌های نزدیک به دولت، نظیر مجلهٔ زنان کارگر و مجلهٔ زنان دهقان گفتمان جدیدی در زمینهٔ مد پوشاک مطرح کردند، عکس روی جلد این مجلات زنانی بودند که لباس کار ساده به تن داشتند، اگرچه در صفحات همین مجلات اغلب آگهی‌هایی برای شرکت‌های خصوصی که لباس‌های تجملی و شیک می‌فروختند مشاهده می‌شد.[۲۲] با این حال در سال ۱۹۲۷ پیام این مجلات همچنان مطابق گذشته این بود که زنان باید برای توانایی خود در کار مورد قضاوت قرار بگیرند و نه برای ظاهرشان. مد به عنوان حامی زیبایی، یک پدیدهٔ بورژوازی، مخل و مضر برای جامعهٔ سوسیالیستی محسوب می‌شد.[۲۳]
در همین حال دولت حکم اجرای پروژه‌هایی را داد تا توسط آن سبک جدیدی برای پوشش مردم در شوروی سوسیالیستی پیاده شود. طی این طرح، لباس‌های سنتی، فرم‌های جنبش کنستراکتیویسم و تاسیسات فناوری گرایانه جلب شدند کنستراکتیویست‌هایی همچون واروارا استپانووا (به انگلیسی: Varvara Stepanova و الکساندر رادچنکو به انگلیسی: Alelsandr Rodchenko توافق داشتند که مدهایی که توسط بازار هدایت می‌شوند ذاتاً مضرند. آنها با تکیه بر هندسهٔ ساده‌ای از کوبیسم به دنبال طراحی لباس‌هایی بودند که کاربردی، به راحتی به میزان انبوه قابل تولید و حتی گاهی هم زنانه و هم مردانه (به انگلیسی: Unisex) باشند. اما این شیوه برای تولید لباس با توجه به عدم وجود مواد و ماشین آلات مناسب نتوانست مطالبات مخاطبان پرولتاریایی که این طرح برایشان در نظر گرفته شده بود را رفع کند. طرح‌ها تنها برای بخش مرفه طبقهٔ روشنفکر قابل استفاده بودند که آنها هم در نهایت مدهای غربی را به مدهای به شدت آزمایشی داخلی ترجیح می‌دادند.