شمارش تراکم تار و پود

شمارش تراکم تار و پود

یک نمونه پارچه که ابعاد آن کمی بیش از ۵ سانتیمتر می باشد و حتی الامکان به فاصله مساوی از کناره ووسط پارچه قرار دارد را بریده به طوریکه قسمتی از عرض کامل پارچه سالم بماند (برای پار چه های راه راه و پیچازی بهترین روش تراکم شمارش تعدادنخهای باند و اندازه گیری عرض باندها میباشد درصورتیکه تراکم نخها در پارچه  کم باشد حدود ۱۰نخ در سانتیمتر بایستی شمارش را روی حداقل ۳ سانتیمتر پارچه انجام و عدد میانگین را به دست آورد

اگر پارچه متراکم باشد باید تعدادنخها در ۵ ویا حتی ۶ سانتیمتر مورد شمارش قرار بگیرد همانگونه که قبلا هم اشاره شد شمارش  نخها بایستی خارج از محدوده  ۱۰عرض پارچه که نزدیک کناره هاست انجام گیرد برا جلوگیری  از اشتباه در تشخیص جهت تار و پود پارچه بهتر است امتدادتار را علامت گذاری نمود ویا در صورت امکان  نمونه را مستطیل شکل برید   به طوریکه ضلع بزرگتر  در جهت تاری پارچه باشد معمولا برای بریدن  نمونه از قالب هایی با ابعاد مشخص کاملا موازی با تار و پود پارچه  باشد

معمولا نمونه را کمی بزرگتر از ابعاد مورد نمظر در جهت تار و پود بریده  و با کشیدن نخهای تار و پود اضافی ابعاد آنرا  دقیقا برابر ابعاد مورد نظر میزان میکند سپس سر نخهای اضافی را بوسیله قیچی  با دقت بریده بطوریکه هیچ گ

ونه صدمه یی به نخهای تار و پود موجود در پارچه  نرسیدهو طول تمام تاره ها   یکسان  و طول تمام پودها نیز مساوی باشد

با استفاده  از شابلون مخصوص نیز امکان تعیین حدود  تراکم تاری و پودی پارچه   وجود دارئد   این شابلونها از یک ورقه شفاف پلاستیکی ساخته شده و شامل خطوط عمودی به فواصل متغیر  در عرض می باشد یعنی  تراکم خطوط  آن در عرض ثابت  نبوده و تراکم را  با  تلرانسی حدود ۵ نشان میدهد

برای تعیین مثلا تراکم تار در پارچه شابلون را  روی پارچه وبه موازات نخهای تار قرار داده و آنقدر جا به جا می کند تا تصویری  شامل  خطوط متقارن ویا نا متقارن از بیضی  با منحنی های  متحد المرکز بدست آید نقطهیی که این منحنی ها همدیگرو قطع کنند تراکم نخهارا نشان می دهد

 تراکم تار و پود در عرض طول پارچه از روی ماشین تا آخرین مرحله تکمیل به حد شستشو مرتبا ممکن است تغییر نماید  این نکته بخصوص برای تنظیم تراکم پودی روی ماشین مهم است

اندازه گیری و توزین نمونه آماده برای تجزیه

نمونه بریده شده و اماده شده را  رئی یک سطح افقی   و بدون کشش و چروک قرار داده و طول و عرض آن به دقت اندازه گیری می شود تا پس از اندازه گیری و نخ کشی  طول نخهای تار وپود بتوان درصد جمع شد گی تار و پود را در پارچه تعیین کرد قبقل از آنکه نخهای تار و پود از نمونه جدا شود بایستی نمونه را  به دقت  وزن کرد این مقدار برای کنترل وزن در مرحله یی که تارها و پودها به طور جدا گانه توزین و با توجه به وزن باقیمانده نمونه و جلوگیری از هر گونه اشتباه ضروری است

دقت کنید که نمره نخ در سیستم های مختلف بیان میگردد مثلا در سیستم پنبه یی نمره انگلیسی و در سیستم پشمی نمره متریک ودر سیستم ریسندگی نخهای  یک سره  بر حسب  دنیر و یا تکس و برای الیاف معمولا بر حسب  دسی تکس بیان  میگردد.

تاب و جابه جایی نخ

در موقعی جابه جایی نخ و اندازه گیری طول آن بایستی دو انتهای نخ را با دقت گرفت تا تاب آن باز نشود زیرا کم شدن تار باعث افزایش طول نخ ودر نتیجه اشتباه در محاسبه نمره و جمع شد گی می گردد در مورد نخهای پورتال دقت بیشتری لازم است  چون تمایل باز شدن تاب  در آنها زیادتر است

مقدار تاب نخ را توسط دستگاههای  مختلفی که برای این منظور ساخته شده میتوان اندازه گیری  کرد در مورد نخهای چن لا بایستی تاب چند لا وتک لا هر کدوم از نخها  به طور جدا گانه اندازه گیری نمود 

بافت پارچه و رنگ بندی نخهای تار و پود

در اغلب موارد با استفاده از ذره بین پود شمار می توان به آسانی بافت پارچه را تشخیص دادولی در مواردی که تراکم نخها زیاد و نخهای تار و پود تیره رنگ و یا دارای بافتهای پیچیده و غیر منظم باشد به راحتی نمی توان بافت پارچه را به وسیله ذره بین تشخیص داد

 لذا لازم است با استفاده از نمونه کوچک پارچه و مشخص بودن جهت تار و پود آن به ترتیب نخهای تار را از طرف چپ نمونه جدا و نحوه زیر و رو رفتن آنها را نسبت به نخهای پود تعیین کرد با استفاده از کاغذ طراحی و آنقدر این عمل را ادامه داد تا تکرار بافت مشخص شود برای تجزیه در هنگام تجزیه پارچه از نظر طرح بافت اگر پارچه متراکم و یا همزمانی  تشخیص طرح و ترسیم بافت مشکل بود میتوان از نفر دوم و یا ضبط صوت استفاده  کرد

 همچنین هر گاه تشخیص زیر و رو بودن نخهای تار و پود همرنگ و تیره مشکل بود می توان سرنخ تار ویا پود تیره داخل پارچه را به یک نخ طویل با رنگ روشن گره زده و سپس با بیرون کشیدن نخ تیره رنگ داخل پارچه و جایگزینی آن با نخی با رنگ روشن بطوریکه نخ روشن با نخ تیره جایگزین شود بطوریکه ساختمان و ترتیب نخها در پارچه تغییری نکند زیرو یا رو بودن آنرا می توان براحتی تعیین کرد  

پس از تعیین طرح بافت پارچه با توجه به امکانات فنی کارخانه نوع ماشین بافندگی و تجهیزات آن می توان در مورد امکان تولید پارچه مشابه تصمیم گیری نمود درمورد پارچه های طرح دار راه راه چهار خانه و غیره که در آن از نخهای تار و یا پود رنگی استفاده شده همزمان با تجزیه بافت لازم است که ترتیب رنگ بندی نخها در جهت تار ودر جهت پود دقیقا مشخص و هماهنگ با نقشه شروع بافت رنگبندی نخها نیز در روی کاغذ طراحی ودر کنار نقشه بافت معلوم گردد

لازم به ذکر است که نقطه شروع بافت و ترتیب رنگبندی نخها بایستی دقیقا مشابه آنچه در نمونه مورد تجزیه است باشد زیرا هر گونه تغییری که در این ترتیب داده شود احتمالا اثرات متفاوتی را روی پارچه ظاهر می سازد

 پس از مشخص شدن نوع بافت و تعداد نخهای تار و پود در یک تکرار بافت و با شمارش تعداد تکرار بافت در عرض سانتیمتر پارچه می توان تراکم تاری و پودی پارچه را محاسبه  کرد بدون آنکه نیازی به شمارش نخهای تار و پود به طور جداگانه باشد

انجام این امر در مورد پار چه هایی که تراکم زیاد دارند و امکان اشتباه  در شمارش نخها وجود دارد باعث سهولت کار و جلو گیری از بروز اشتباه می گردد در بعضی موارد که شمارش نخها و یا تعیین بافت پارچه در طرف روی پارچه دشوار باشد  می توان طرف پشت پارچه را مورد  استفاده قرار دادو بافت طرف روی پارچه را بر آن اساس مشخص نمود

آهار و مواد تکمیلی

جدا کردن و مواد تکمیلی از پارچه اهمیت بسزایی دارد وطراح بایستی قادر باشد که این عمل را در آزمایشگاه شیمیایی کوچکی که در قسمت طراحی است دقیقا انجام دهد تا نتیجه محاسبات و اعداد حاصل از تجزیه فنی پارچه و حتی الامکان نزدیک به خصوصیات نمونه اصلی باشد ۰

مواد آهار

آهار اضافه شده به نخ تار پنبه ای حدود ۱۰تا ۱۲از وزن آن را تشکیل می دهد ودر مورد الیاف مصنوعی معمولا کمتر از این مکقدار است مقدار آهارنخهای فیلامنت حدود ۴است معمولا تولید کنندگان نخهای فیلامنت ماده تکمیلی و مواد و چربی کمی به آنها اضافه می نماید تا باعث افزایش استحکام و آسانی بافت پارچه گردد نخهای تار دو و یا چند لا معمولا آهار داده  نمی شوند فقط ممکن است در مرحله چله پیچی با مواد نرم کننده آغشته گردند

تعیین درصد آهار نخ

برای تعیین درصد وزنی مواد آهار اضافه  شده  به نخ تار حدود ۵گرم نخ تار را از نمونه پارچه جدا کرده و پس از خشک کردن آنرا وزن سپس به وسیله مواد شیمیایی مناسب آهار گیری کرده و وزن نخ خشک بدون آهار را به دست آورده و سپس درصد آهار را نسبت به وزن نخ بدون آهار محاسبه می نماید با استفاده از آنزیمها میتوان مواد آهاری را که مبنای نشا سته ای دارند از نخ جدا کردولی برای آهار گیری نخهای فیلامنت به موادشیمیایی خاصی نیاز است

مواد تکمیلی پارچه

قبل از انجام هر نوع عمل تکمیل آهار نخ تار پارچه را به وسیله شستشو گرفته و آنرا آماده برای عملیات مختلف رنگرزی چاپو تکمیل می نمایند مواد تکمیلی که به پارچه اضافه می شود باعث افزایش وزن آن می گردد در مورد پارچه هایی که از نخ دولا یا چند لا بافته شده اند آهار گیری ضرورت ندارد در بعضی موارد نظیر پارچه لباس کار نه تنها  نیاز به گرفتن آهار نیست بلکه مواد تکمیلی زیادی نیز به پارچه اضافه می شود که با توجه به تجزیه و اطلاع از حدود مقدار اضافه وزن بایستی در محاسبات مربوط به نمره نخها منظور داشت  برای تعیین نمره دقیق نخها بایستی کلیه موادی که به عنوان

برگرفته از کتاب طراحی پارچه کامران متین